Miasto nad Seretem, który tu tworzy głęboki jar, założone przez Jerzego Czortkowskiego. Lokację na prawie magdeburskiem otrzymało (1522) od króla Zygmunta I.
Liczne przywileje Czortków uzyskał dzięki staraniom nowego właściciela – wojewody ruskiego, Stanisława Golskiego od króla Zygmunta III Wazy.
Po bezpotomnej śmierci Golskiego Czortków nabyli Potoccy, którzy wykorzystywali zamek przede wszystkim jako reprezentacyjną rezydencję. Niejednokrotnie niszczony przez najazdy tatarskie, Czortków wsławił się długą obroną (1655) przed wojskami kozacko-moskiewskimi, podążającą pod Lwów, gdy trwał już “potop” szwedzki. Właściciele dostali się do niewoli.
Po upadku Kamieńca Podolskiego, Czortków został zajęty przez Turcję (1676) i pozostaje pod jej zaborem do 1683 roku. Zamek czortkowski był wówczas rezydencją sub-baszy tureckiego.
W I rozbiorze Polski Czortków zagarnęła (1772) Austria, okupując go ponad stulecie z przerwą w latach 1811-15, kiedy zagarnęła go Rosja, tworząc tu “Kraj Tarnopolski”.
Stąd w czerwcu 1919 roku wyszło uderzenie ukraińskie na Lwów. W II Rzeczypospolitej Czortków był miastem powiatowym województwa tarnopolskiego, liczył 6 tys. mieszkańców, a wraz z Wygnanką i Starym Czortkowem 15 tys. mieszkańców (blisko 60% POlaków i 25% Żydów i blisko 20% Ukraińców).
Czortków posiadał wiele okazałych budynków : gmach Sądu okręgowego, klasztor Sióstr Miłosierdzia, bazar miejski, siedzibę Towarzystwa Gimnastycznego “Sokół”.
Przy lewym brzegu Seretu w Wygnance zachowały się ruiny zamku z 3 basztami z kamienia i cegły, założonego z początkiem XVII wieku przez rodzinę Golskich, na miejscu dawnego drewnianego. Podziemne lochy zamku mają według tradycji ciągnąć się pod rzeką aż do Bilcza Złotego w pow. borszczowskim.
W końcu XVIII wieku zamek przeszedł z rąk Potockich do rodziny Sadowskich. Ostatni potomek tej rodziny Hieronim Sadowski przeznaczył cały swój majątek wraz z zamkiem na cele dobroczynne – klasztor Sióstr Miłosierdzia (Szarytek) w Starym Czortkowie, utrzymywał z dochodów fundacji przytułek dla starców i chorych oraz szkołę.
Dokumenty oraz obrazy rodziny Golskich i Sadowskich z zamku przeniesiono do biblioteki konwentu dominikanów. Znajdujący się w centrum miasta kościół dominikański (1731) wraz z otoczonym murami klasztorem dawał schronienie ludności podczas obcych najazdów. W 1635 powstał kościół i klasztor karmelitów w Czortkowie.
W pobliskim Starym Czortkowie wyróżniał się pałac siostry Hieronima Sadowskiego hrabiny Borkowskiej. W roku 1865 nabył go rabin Friedman, który upiększył park i zbudował bożnicę. Pałac uległ zniszczeniu w czasie I wojny światowej.
Podczas okupacji sowieckiej (1939-41, 1944-91) tragicznego, 21 stycznia 1940 roku sowieckie NKWD aresztowała 600 osób, głównie Polaków w Czortkowie.