Miejscowość na rzeką Wornianką w dawnym powiecie Telsze, przy drodze Kowno-Możejki.
Dawna okolica (odpowiednik powiatu na Żmudzi) księstwa żmudzkiego rezydencja biskupów żmudzkich, wzmiankowana w XIII wieku, jako pogańskie miejsce kultu, częsty cel ataków krzyżackich.
27 lipca 1320 Litwini rozbili tu wojska krzyżackie. Wielki mistrz Henryk von Plotzke zginął, a pojmany rycerz krzyżacki, wójt Sambii Gerhard Rode został spalony na ofiarę pogańskich bóstw.
1 lutego 1329 wielki mistrz krzyżacki Werner z wojskiem króla Czech Jana zdobył gród w Worniach siłą zmuszając obrońców do przyjęcia chrztu.
W 1377 Wornie spustoszył atak wielkiego mistrza zakonu inflanckiego.
W 1389 pod Worniami zostali otoczeni i rozbici przez Litwinów rycerze krzyżaccy z Kłajpedy. W odwecie wyprawa krzyżacka (1381) spaliła Wornie, wkrótce jednak odbudowane.
Po zniszczeniu z polecenia króla Władysława Jagiełły pogańskich miejsc kultu (1413) arcybiskup lwowski Jan z Rzeszowa i biskup wileński Piotr wyświęcieli tu Macieja z Wilna na pierwszego biskupa Żmudzi. 24 października 1417 roku powstała diecezja, zatwierdzona (1421) papież Marcin V.
W 1425 roku w wyniku zarazy zginęła blisko trzecia część mieszkańców Worni.
W 1491 biskup Marcin nadał Worniom lokację na prawie chełmińskim
Król Władysław IV Waza nadał Worniom magdeburskie prawa miejskie (1635) i herb (przedstawiający św. Jerzego na koniu).
Szwedzi dwukrotnie rabowali miasto (1655,1656) podczas “potopu”. W latach 1656-1752 w Worniach odbyło się pięć synodów diecezji żmudzkiej.
Miasto podupadło po wielkim pożarze (1689) i zarazie (1710). POdczas II owjny północnej, na początku 1713 roku część miasteczka spaliły wojska szwedzkie.
Pierwszą drewnianą katedrę p.w. św. Piotra i Pawła wystawił (1464) biskup Jerzy Litwin. Wojewoda wileński Michał Radziwiłł rozpoczął (1519) murowanie tej świątyni, ale pracy nie dokończono. Biskup Wacław Wierzbicki odbudował (1555) katedrę drewnianą.
Gdy ta spłonęła (1680) murowana świątynia powstała (1691) w innym miejscu sumptem biskupa Kazimierza Paca. Po pożarze dzwonnicy (1785) biskup Józef Arnold Giedroyć odnowił katedrę (1817).
We wnętrzu katedry znajduje się 11 barokowych ołtarzy bocznych, galeria portretów biskupów żmudzkich, ołtarz wielki (1793) – dzieło Jerzego Możejki z Królewca, XIX-wieczne organy oraz tron biskupi.
Kanonikiem w Worniach był Maciej Stryjkowski, słynny polski dziejpisarz, autor dzieła “Kronika polska, litewska, żmudzka i wszystkiej Rusi”, wydanego w Królewcu w 1582 roku. Ks. Maciej Stryjkowski został tutaj też pochowany.
Biskup Jan Dominik Łopaciński postawił tu (1741) murowane seminarium diecezjalne, przeniesione z Kroż.
Po pożarze (1863) i przeniesieniu stolicy biskupiej do Kowna, Wornie podupały – liczyły zaledwie 200 mieszkańców i aż 49 sklepów. W gmachu dawnego seminarium ulokowano koszary pułku kozackiego. W 1891 zorganizowano w Worniach wystawę koni. Diecezja żmudzka istniała do 1926 roku, kiedy to podzielono ją na kilka mniejszych jednostek.
W sąsiednich Worniach Starych znajdował się kościół św. Aleksandra fundacji (1416) wielkiego księcia Witolda.
Od 1991 na terenie niepodległej Litwy. Kościół katedralny w Worniach, obok kościóła i zespołu klasztornego Bernardynów w Telszach oraz drewnianego kościoła św. Stanisława w Berżorach koło Płungian to pierwszymi obiektami ze Żmudzi, które znalazły się w Światowym Rejestrze Zabytków UNESCO .